سدیم هیدروکسید (سود پرک، کاستیک سودا، سود سوزآور) یک باز قوی است که در صنایع شیمیایی برای تولید مواد شیمیایی مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد، از جمله در تولید مواد ضد آفتاب. این ترکیب در فرایند ساخت برخی از فیلترهای ضد آفتاب به‌کار می‌رود.
در واقع، سدیم هیدروکسید به عنوان یک عامل باز قوی می‌تواند با اسیدهای موجود در مواد ضدآفتاب واکنش داده و باعث تشکیل نانوذرات اکسید رسی (TiO2) یا اکسید روی (ZnO) شود. این نانوذرات سپس می توانند نور خورشید را پراکنده کرده و به عنوان یک پوشش محافظ بر روی پوست عمل کنند.
البته باید توجه داشت که استفاده از سدیم هیدروکسید در تولید مواد ضد آفتاب نباید به‌طور زیاد باشد؛ چرا که این ترکیب هنگام تماس با پوست، می‌تواند باعث آسیب و التهاب پوست شود. به همین دلیل، تولید کنندگان باید مقادیر دقیق سدیم هیدروکسید در فرمولاسیون‌های خود را محاسبه و کنترل کنند.
ضد آفتاب از ترکیب چه موادی ساخته می شود؟
ضدآفتاب‌ها معمولاً از ترکیبات شیمیایی و فیزیکی ساخته شده‌اند که به پوست کمک می‌کنند از اشعه مضر آفتاب محافظت کنند.
ترکیبات شیمیایی معمولاً از ترکیباتی مانند اکسید روی، اکسید روتیل، اکسید روی سرامیکی، اوکتینوکسات (Octinoxate)، اوکسی‌بنزون (Oxybenzone) و همچنین ماده‌های دیگری تشکیل شده‌اند که برای جلوگیری از آسیب دیدن پوست، نفوذ پذیری پایینی دارند.
ترکیبات فیزیکی مانند دی اکسید تیتانیوم، اکسید روی، اکسید روی سرامیکی و سایر ترکیبات معمولاً باعث ایجاد یک لایه حفاظتی بر روی پوست می‌شوند که به عنوان یک مانع جلوی اشعه UV مضر می‌ایستند.
بسیاری از ضدآفتاب‌ها ترکیباتی از هر دو نوع شیمیایی و فیزیکی را در خود دارند تا جلوی اشعه UV مضر را بگیرند.
چرا در برخی ضد آفتاب ها از هیدروکسید سدیم استفاده می شود؟
کاستیک سودا یا NaOH به عنوان یکی از مواد باز در برخی ضدآفتاب‌ها استفاده می‌شود. این ماده به دلیل خاصیت قابل جذب UV و همچنین خاصیت باز کنندگی پوست، در ترکیبات برخی ضدآفتاب‌ها به کار می‌رود.
در برخی فرمولاسیون‌های ضدآفتاب، سود پرک به عنوان یک pH کنترلر نیز استفاده می‌شود تا با کنترل pH پوست، باعث افزایش اثربخشی ضدآفتاب شود. همچنین، هیدروکسید سدیم به عنوان یک ماده آلی باز نیز باعث بهبود جذب و فرسایش ترکیبات ضدآفتاب می‌شود.
البته باید توجه داشت که سود سوزآور به تنهایی قابل تحمل برای پوست نیست و در ترکیب با دیگر مواد، مانند سیتریک اسید، باید استفاده شود تا به پوست آسیب نرساند.
استفاده در مواد پوستی دیگر
سدیم هیدروکسید یک قلیای قوی است و به عنوان یک ماده شیمیایی در بسیاری از محصولات پوستی مانند صابون، شامپو و کرم‌های رنگی استفاده می‌شود. این ماده قادر است با اسیدها و چربی‌های طبیعی پوست و مو تعامل کند و به عنوان یک عامل شستشو و خنثی‌سازی نفوذ پذیرها استفاده می‌شود.
استفاده از سدیم هیدروکسید یا سود پرک جامد یا مایع در محصولات پوستی باید با احتیاط انجام شود زیرا این ماده می‌تواند باعث ایجاد حساسیت و تحریک پوست شود و در برخی موارد باعث بروز تحریکات جدی مانند آتش زدن و یا چروک شدن پوست شود. بنابراین، استفاده از این ماده در مواد پوستی دیگر باید با توجه به نوع پوست و میزان تحریک مورد نیاز باشد و ممکن است به دنبال آزمایش های خاصی برای محصولات خود با این ماده باشد.