تفاوت مواد آلی و معدنی چیست؟

مواد آلی (اورگانیک:Organic) و معدنی (مینرال:minerals) دو دسته اصلی از مواد شیمیایی هستند که در طبیعت وجود دارند. در ادامه در رابطه با تفاوت مواد آلی و معدنی توضیحاتی ارائه می دهیم.

مواد آلی شامل ترکیباتی هستند که شامل کربن هستند و اغلب به همراه هیدروژن، اکسیژن و نیتروژن و گاهی سایر عناصر هستند. مواد آلی معمولاً از منشأ گیاهی یا حیوانی هستند و از طریق فرایندهای زنده‌ای مانند تنفس، جذب نور خورشید توسط گیاهان و غیره تولید می‌شوند. مواد معدنی به دسته‌ای از ترکیبات شیمیایی گفته می‌شود که برخلاف مواد آلی، حاوی کربن نیستند. این مواد عمدتاً از معادن استخراج می‌شوند. معدن‌ها عبارتند از توده‌های طبیعی از سنگ‌ها، کانی‌ها و کریستال‌ها که حاوی انواع مختلفی از عناصر شیمیایی هستند.

بنابراین، تفاوت اصلی بین مواد آلی و معدنی در وجود کربن است. در حالی که مواد آلی حاوی کربن هستند، مواد معدنی کربن ندارند.

ویژگی های هر یک

مواد آلی و معدنی دو دسته اساسی از ترکیبات هستند که در مواد غذایی و سایر محصولات زندگی ما وجود دارند.

مواد آلی شامل ترکیبات حاوی کربن هستند، مانند قندها، پروتئین‌ها، چربی‌ها و اسیدهای آمینه. این ترکیبات برای رشد و نگهداری بافت‌های بدن ضروری هستند و به عنوان منابع انرژی نیز عمل می‌کنند. برخی از ویژگی‌های مواد آلی عبارتند از:

– حلالیت در آب: بسیاری از مواد آلی حلال در آب هستند که این ویژگی باعث می‌شود تا بتوانیم آن‌ها را به صورت محلول در آب جذب کنیم و در بدن استفاده کنیم.
– حرکت پذیری: مواد آلی به خوبی درون سلول‌ها حرکت می‌کنند و برای انتقال اطلاعات و سیگنال‌های فرعی بین سلول‌ها استفاده می‌شوند.
– اثرات فیزیولوژیکی: مواد آلی می‌توانند تأثیرات فیزیولوژیکی مانند تنظیم فشار خون، قند خون و چربی خون را داشته باشند.

مواد معدنی شامل عناصری هستند که در خاک و سنگ‌ها وجود دارند، مانند کلسیم، آهن، منیزیم و پتاسیم. این ترکیبات نیز برای سلامتی بدن ضروری هستند و در بسیاری از فرآیندهای بدنی نقش دارند. برخی از ویژگی‌های مواد معدنی عبارتند از:

– مقاومت در برابر حرارت: بیشتر مواد معدنی در درجه‌های حرارت بالا تغییرات چشمگیری در خود ندارند و به راحتی می‌توانند در فرآیندهای پخت و آشپزی مورد استفاده قرار گیرند.
– حلالیت در آب: بعضی از مواد معدنی به خوبی در آب حل می‌شوند که به عنوان منابع اصلی آن‌ها در غذاها شناخته می‌شوند.
– اثرات فیزیولوژیکی: مواد معدنی می‌توانند تأثیرات فیزیولوژیکی مانند تنظیم فشار خون، ساخت و تقویت استخوان‌ها و نگهداری سلامت پوست را داشته باشند.

کاربردهای هر یک

مواد آلی و معدنی در صنایع مختلف از جمله صنایع غذایی، دارویی، پلاستیک، الکترونیک و غیره کاربردهای متفاوتی دارند. برخی از کاربردهای این مواد در صنایع مختلف به شرح زیر است:

1- صنایع غذایی: مواد آلی و معدنی در تولید مواد غذایی مانند نان، قند، لبنیات، چای و قهوه، روغن و غیره به عنوان عامل‌های اصلی ترکیبات غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

2- صنایع دارویی: مواد آلی و معدنی در تولید داروها با تأثیرات متعددی مانند تسکین درد، کنترل فشار خون، تقویت سیستم ایمنی بدن و غیره استفاده می‌شوند.

3- صنایع پلاستیک: مواد آلی مانند پلی‌اتیلن، پلی‌پروپیلن و پلاستیک‌های حاوی نانوذرات معدنی برای تولید درب و پنجره، لوله‌های PVC، سطل‌های زباله و غیره به کار می‌روند.

4- صنایع الکترونیک: مواد معدنی مانند سیلیسیم، فسفر و روی برای تولید قطعات الکترونیکی مورد استفاده قرار می‌گیرند، همچنین مواد آلی مانند پلاستیک‌های حرارتی و پایدار با دوام نیز به منظور تولید خودرو، تلویزیون و سایر وسایل الکترونیکی استفاده می‌شوند.

5- صنایع ساختمانی: مواد معدنی مانند آهک، سیمان، شیشه و سنگ‌های مختلف به عنوان عوامل اصلی در تولید مصالح ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

فرایندهای تولید

تولید مواد آلی و معدنی بسته به نوع محصول مورد نظر، از فرآیندهای مختلفی بهره می‌برد. در ادامه به برخی از این فرآیندها اشاره خواهم کرد:

1- تولید مواد آلی:
– فرآیند هیدروژناسیون: در این روش، با استفاده از کاتالیزورهای خاص، نفت خام یا گاز طبیعی را به هیدروکربن‌هایی با برخی خواص مشخص تبدیل می‌کنند.
– فرآیند اشتقاق: در این روش، مواد پایه شیمیایی مانند اتیلن، پروپیلن و بوتادیین به هیدروکربن‌های دیگر تبدیل می‌شوند.
– فرآیند پلیمریزاسیون: در این روش، مواد پایه شیمیایی به نام مونومرها به هم متصل می‌شوند و پلیمرهایی با خواص مختلف تولید می‌شوند.

2- تولید مواد معدنی:
– فرآیند استخراج: در این روش، مواد معدنی از سنگ‌ها و خاک‌های معدنی با استفاده از دستگاه‌های خاص جدا شده و با فرآیندهای شیمیایی به شکل پودر تبدیل می‌شوند.
– فرآیند فرآوری: در این روش، مواد معدنی با استفاده از فرآیندهای شیمیایی و فیزیکی مختلف تصفیه و آماده استفاده می‌شوند.
– فرآیند آلیاژسازی: در این روش، مواد معدنی مختلف با یکدیگر ترکیب و در قالب آلیاژهایی با خواص و کاربردهای مختلف تولید می‌شوند.

هیدروکسید سدیم آلی است یا معدنی؟

هیدروکسید سدیم نوعی ترکیب شیمیایی است که در شرایط استاندارد به صورت جامد با فرمول NaOH شناخته می‌شود. این ترکیب یک ترکیب معدنی است و بصورت طبیعی در معادن هالیت، سیلویت، و معدن خاکستریاب یافت می‌شود.